Η κατάθλιψη είναι μία νόσος η οποία παρατηρείται σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού και επηρεάζει άτομα διαφόρων ηλικιών. Η κατάθλιψη επηρεάζει περίπου 322 εκατομμύρια ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Εκτός από τα ίδια τα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη, υπάρχει και μία άλλη μεγάλη μερίδα ατόμων που μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με την πάθηση. Πρόκειται για άτομα που είναι συγγενείς ή φίλοι των ατόμων με κατάθλιψη και θέλουν να βοηθήσουν αλλά δεν γνωρίζουν τον τρόπο.

• Μην αμφισβητείτε τα λεγόμενα του

Δυστυχώς στις μέρες μας έχει παρατηρηθεί μία γενικότερη τάση της κοινωνίας να υποτιμά τις ψυχικές ασθένειες και διαταραχές. Η πιο κλασική απάντηση που δίνεται όταν κάποιο κάνει λόγο για ψυχολόγο ή ψυχίατρο είναι «Μα γιατί; Φίλους και οικογένεια δεν έχεις να μιλήσεις; Εμείς σε ξέρουμε καλύτερα και σε αγαπάμε” ή «Θε περάσει, δεν είναι τίποτα. Όλοι στεναχωριόμαστε σε κάποια φάση της ζωής μας”. Δυστυχώς δεν είναι σωστή αντιμετώπιση αυτή. Αντιθέτως, έτσι κάνουμε το άτομο με κατάθλιψη να κλείνεται ακόμα περισσότερο στον εαυτό του.

Η κατάθλιψη έχει διάφορες μορφές. Συνήθως, αυτό που έρχεται πρώτο στο μυαλό είναι ότι τα καταθλιπτικά άτομα κοιμούνται όλη μέρα, κλαίνε και θέλουν να αυτοκτονήσουν. Πράγματι, υπάρχει και αυτού του είδους η κατάθλιψη και ονομάζεται μελαγχολική κατάθλιψη. Υπάρχουν όμως και πολλές περιπτώσεις όπου το καταθλιπτικό άτομο εργάζεται, κοινωνικοποιείται και λειτουργεί κανονικά αλλά κρύβει τα πραγματικά του συναισθήματα. Καλό είναι λοιπόν να μην απορρίπτουμε και να μην μηδενίζουμε τα συναισθήματα του ατόμου ή ακόμα και την διάγνωση του ιατρού.

• Δείξτε ενδιαφέρον

Υπάρχουν καταθλιπτικά άτομα τα οποία κλαίνε εύκολα και άλλα που δεν κλαίνε καθόλου. Άτομα που έχουν αϋπνίες και άτομα που κοιμούνται περισσότερο απ’ ό,τι πριν. Άτομα που θέλουν να μιλήσουν και άτομα που κλείνονται στον εαυτό τους. Όποια και αν είναι η περίπτωση, ακούστε τον άνθρωπό σας, δείξτε του ότι ενδιαφέρεστε για όσα νιώθει. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα καταθλιπτικά άτομα νιώθουν έντονη πίεση όσον αφορά την επικοινωνία των όσων αισθάνονται, γι’ αυτό και το να το κάνουν με κάποιον που εμπιστεύονται μπορεί να τους προσφέρει μεγάλη ανακούφιση.

Αυτό που θα βοηθήσει ένα καταθλιπτικό άτομο το οποίο θέλει να σας μιλήσει, είναι να διατυπώσετε τις ερωτήσεις σας με τρόπο που θα δείχνει ενδιαφέρον στο τι αισθάνεται, παραδείγματος χάριν «Θέλεις να μου πεις τι σκέψεις έχεις στο μυαλό σου που σε κάνουν να νιώθεις έτσι;».

Εάν όμως από την άλλη ο άνθρωπός σας που πάσχει από κατάθλιψη δεν θέλει να σας μιλήσει για όσα νιώθει, κλείνεται στον εαυτό του και είναι εριστικός, κάντε υπομονή και μην τον πιέσετε. Είναι προτιμότερο να του δείξετε ότι είστε διαθέσιμοι όποτε σας χρειαστεί.

• Υποστηρίξτε την θεραπεία του

Εάν ο φίλος ή ο συγγενής σας έχει ήδη διαγνωσθεί με κάποια μορφή κατάθλιψης, αυτό σημαίνει ότι έχει ήδη ενημερωθεί για κάποια προτεινόμενη θεραπεία.

Οι θεραπείες των ψυχικών ασθενειών είναι πολύ στιγματισμένες την σήμερον ημέρα. Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν περιπτώσεις που η κατάθλιψη θα περάσει από μόνη της χωρίς κάποια θεραπεία, αλλά καλό είναι να μην το διακινδυνεύουμε καθώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποιο θα είναι το τίμημα και πόσο χρόνο θα πάρει. Συζητήστε με τον ιατρό, κατά προτίμηση παρουσία του ασθενούς, για τους τρόπους που θα μπορούσατε να συμβάλετε στη θεραπεία του, για παράδειγμα να του υπενθυμίζετε την ημερομηνία του ραντεβού ή να τον παρακινείτε να έχει δραστηριότητες.

• Καταφύγετε σε βοήθεια ένα πιστεύετε ότι υπάρχει άμεσος κίνδυνος

Η αξιολόγηση της επικινδυνότητας γίνεται από τον ειδικό, αλλά επειδή πολλές φορές τα καταθλιπτικά άτομα αποκρύπτουν πληροφορίες από τον θεραπευτή τους, καλό είναι τα άτομα που βρίσκονται κοντά τους να είναι σε επαγρύπνηση ώστε να παρατηρήσουν πιθανά επικίνδυνα σημάδια.

Τέτοια σημάδια μπορεί να είναι τα εξής:

• Συζητήσεις για αυτοκτονικές τάσεις
• Εκφράσεις μίσους ως προς τον εαυτό του και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές όπως καψίματα, κοψίματα σε χέρια ή πόδια κλπ
• Να δείχνει ότι προετοιμάζει κάποιου είδους αποχαιρετισμό
• Να εκφράζει βαθιά απόγνωση ως προς την καλυτέρευση της της κατάστασής του

Εάν είστε ο κύριος φροντιστής ενός καταθλιπτικού ατόμου, να θυμάστε ότι όσο αγαπητό και αν σας είναι το άτομο με κατάθλιψη, όσο και να θέλετε να βοηθήσετε στη θεραπεία, δεν μπορείτε να θεραπεύσετε εσείς την κατάθλιψη κάποιου άλλου, καθώς είναι πρωτίστως δική του ευθύνη. Επομένως, πρέπει να φροντίζετε τον εαυτό σας για να μπορείτε να φροντίζετε και τον άνθρωπό σας.